Sunday 18 March 2007

جلوه‌اي از آيين‌هاي نوروزي در مازندران

افراد خانه با سرور و شادماني به استقبال سال‌مج خود مي‌روند و او را به كنار سفره عيد و سيني دعوت مي‌كنند. آن‌ها از سال مج با كلوچه، نان، عسل، آجيل و ميوه به گرمي پذيرايي مي‌كنند و اعتقاد دارند كه از يمن حضور سال‌مج و از شگون اين پذيرايي، سفره‌شان در سال جديد هميشه پربركت خواهد بود. به اين مراسم، شگون‌آوري گفته مي‌شود. ء


*آداب و رسوم نوروز‌خواني ‌نوروز‌خواني معمولاً 15 روز قبل از فرا رسيدن عيد نوروز شروع مي‌‌شود. در مراسم نوروزخواني، نوروز‌خوانان معمولاً به داخل روستاها مي‌‌آيند و با خواندن اشعار در مدح امامان و ترانه‌هاي محلي، طليعه سال نو را به مردم مژده مي‌‌دهند. نوروز‌خوانان چند نفر هستند، يك نفر اشعار را مي‌‌خواند، يك نفر ساز مي‌‌زند و نفر ديگر كه به آن كوله‌كش يا باركش مي‌‌گويند به در خانه‌هاي مردم مي‌‌رود و مي‌‌خواند، «‌باد بهارون اومده ـ نوروز سلطون اومده ـ مژده دهيد به دوستان ـ گل به گلستون اومده» يا اين‌كه همين مضامين را با عبارات «بهار آمد، بهار آمد خوش آمد ـ علي باذولفقار آمد، خوش آمد ـ نوروزتان نوروز ديگر ـ‌ شما را سال نو باشد مبارك»، ء


صاحبخانه نيز با دادن پول، شيريني، گردو، تخم مرغ، نخود و كشمش از آنان پذيرايي مي‌‌كند. هنگام تحويل سال نيز افراد خانواده دور سفره هفت سين كه با ظرافت و سليقه خانم خانه چيده شده، مي‌‌نشينند و در حالي‌كه پدر خانواده دعاي تحويل مي‌‌خواند، منتظر سال نو مي‌‌شوند. در گذشته كه امكانات ارتباطي مانند راديو و تلويزيون نبود با تيراندازي يا گفتن اذان سال جديد را به همه اعلام مي‌كردند. ء


در مازندران بعد از اين كه سال نو شد يك نفر كه معمولاً از بچه‌ها انتخاب مي‌شود به عنوان مادرمه (مارمه) برگزيده شده و با مجمعي كه در آن قرآن، آيينه، آب، سبزه و شاخه‌هاي سبز جوان قرار دارد، وارد خانه مي‌‌شود. چهارگوشه اتاق‌ها را آب مي‌‌پاشد، قرآن را كنار سفره هفت سين مي‌‌گذارد و شاخه‌هاي تازه سبز شده و داراي شكوفه كه معمولاً از درخت گوجه سبز است را به اين نيت كه سال سرسبز و خوش و خرمي براي خانواده باشد، جلوي در اتاق آويزان كرده يا روي طاقچه اتاق مي‌‌گذارد. در اين روز مادر خانواده غذاي عيد، سبزي پلو با مرغ يا گوشت درست مي‌‌كند، علاوه بر آن بعضي هم غذايي به عنوان خيرات براي اموات مي‌‌پزند و بين مردم پخش مي‌كنند‌. ء

No comments: